ساخت مسجد خمس و زکات مهندسی است!

جواد جعفری‌نژاد، کارشناس ارشد رشته معماری و عضو مهندسین خیر در سازمان نظام مهندسی خراسان رضوی، دستی در ساخت چند مسجد از جمله مسجد امیرالمومنین (ع) محله امیریه داشته است.  

علاقه‌ام به هنر ذاتی است

جواد جعفری‌نژاد مهندس را به یک هنرمند تشبیه می‌کند و می‌گوید: کار مهندسی دارای دو وجه است، یکی اجرا و دیگری طراحی که به شدت با هنر ذاتی انسان آمیخته شده است. وجود افراد هنرمند، در خانواده، در علاقه‌مندی و کشش افراد به سمت مهندسی تأثیرگذار است. پدر من نقاش رنگ روغن بود و برادرم خطاطی می‌کرد و من هم سعی کردم ادامه دهنده راه آن‌ها باشم.

سختی و زیبایی‌های مهندسی

جعفری‌نژاد سختی ها و زیبایی‌های مهندسی را چنین شرح می‌دهد: مهندسی و در رأس آن رشته معماری کاری است که در آن از یک طرف با قشر کارفرما و از طرف دیگر با کارگر و بنا و سایر عوامل اجرایی پروژه روبه‌رو هستید که هر کدام دارای تفکرات، روحیه و شیوه گفتاری مخصوص به خود هستند.

برخورد و گفت‌وگو با هر کدام از آن‌ها متفاوت است. یک مهندس در کنار تحصیلات، باید بتواند ارتباط مناسب با این دو قشر برقرار کند. یک اشتباه کوچک مهندسی می‌تواند خسارات جبران‌ناپذیر مالی و جانی در پی داشته باشد. اما وقتی ساختمان تمام می‌شود و همه عوامل دست‌اندرکار از آن رضایت دارند، شیرین‌ترین لحظه است.

ساخت مسجد امیرالمومنین (ع) خمس و زکات کارم بود

مدیر اجرایی مسجد امیرالمومنین (ع) در مورد سابقه حرفه‌ای خود گفت: عمده فعالیت‌های من به واحد‌های مسکونی در برج‌های معروف شهر، واحد‌های اداری و هتل‌های لوکس برمی‌گردد، اما همیشه راغب بودم در فعالیت‌های عام‌المنفعه، مانند ساخت مسجد و یا کتابخانه، مشارکت داشته باشم.

در سازمان نظام مهندسی بخشی تحت عنوان امور خیرین مهندس مشغول به فعالیت هستند. کار آن‌ها کمک به طراحی و اجرای سازه‌هایی مانند مسجد است و قرار نیست وجهی از کارفرما دریافت کنند. هیئت امنای مسجد امیرالمومنین (ع) به سازمان نظام مهندسی و امور خیرین مهندس مراجعه کرده بود و خدا به من عنایت داشت و این افتخار نصیب من شد که اکنون در خدمت مردم محله امیریه در منطقه الهیه باشم.

طراحی مسجد در زمینی به وسعت ۲۵۰۰ مترمربع از سال ۹۵ آغاز شد و من در این کار از آقای دکتر فریدون زارع که یکی از معماران موفق در سطح شهر مشهد هستند، کمک گرفتم.

امیدوارم هیئت امنای مسجد بودجه کافی جهت ادامه پروژه را تأمین کند تا بتوانیم عملیات اجرای مسجد را با سرعت قابل قبولی ادامه دهیم و طی یک بازه زمانی سه‌ساله به اتمام برسانیم. من این کار را به نوعی خمس و زکات فعالیت‌های اقتصادی خودم می‌دانم و هر روز خدا را شکر می‌کنم که این افتخار شامل حال من شده است.

مطالعه هرروزه وظیفه اصلی یک مهندس است

جعفری نژاد می‌گوید با بازگشت به گذشته باز هم رشته مهندسی را انتخاب می‌کند و دوست دارد معلوماتش را در این رشته افزایش دهد و ادامه می دهد: اگر به دورانی برگردم که حق انتخاب داشته باشم، باز هم رشته مهندسی و معماری را انتخاب می‌کنم.

مایل هستم که درسم را ادامه بدهم یا حتی دوباره سر کلاس‌های کارشناسی‌ارشد بنشینم؛ زیرا علم مهندسی هر روز در حال پیشرفت است و ما هم باید دانش خود را در رشته‌ای که فعالیت داریم به‌روز کنیم، اگر غیر از این باشد جایی در بازار کار نخواهیم داشت. به عنوان مثال در رشته معماری، نحوه طراحی سازه‌ها و اجرای آن‌ها نسبت به سال‌های گذشته دگرگون شده است؛ پس ما هم باید دانش خود را تا حد امکان ارتقا دهیم تا بتوانیم شغل مناسبی داشته باشیم.

مهندس دیگر منزلت گذشته را ندارد

این کارشناس ارشد معماری ضمن انتقاد از شرایط کنونی دانشگاه‌های کشور، در مورد بازار کار مهندسین می‌گوید: با رویه تولید بی‌حساب و کتاب مهندس در جامعه، مقام و منزلت این قشر زحمتکش را خدشه‌دار کرده‌ایم. هرساله هزاران نفر در کشور جذب انواع دانشگاه‌های خصوصی شده، مهندس خطاب می‌شوند.

اما متأسفانه آن‌قدر که مهندس تولید شده است، شغل ایجاد نکردیم. به همین خاطر بسیاری از مهندسان با وجود داشتن مدرک نمی‌توانند کار دلخواه خود را پیدا کنند و اغلب در فعالیت‌های غیرمرتبط وارد بازار کار می‌شوند. زمانی که من وارد دانشگاه شدم فقط چهار شهر در کل کشور رشته کارشناسی ارشد معماری ارائه می‌کرد، اما اکنون صد‌ها دانشگاه این رشته را تدریس می‌کنند. با یک حساب سر انگشتی ساده می‌توان پی برد که چقدر مهندس و متخصص هرساله با سطح تحصیلات عالی وارد جامعه می‌شوند که هیچ شغلی برای آن‌ها تعریف نشده است.

سطح علمی پایین فارغ‌التحصیلان دانشگاهی از دیگر معضلات امروز مراکز آموزش عالی است. سطح سواد یک مهندس که تازه درسش به اتمام رسیده، با گذشته قابل قیاس نیست و این یک معنا دارد که اساتید دانشگاهی نسبت به گذشته کمتر بر دانشجویان سخت می‌گیرند؛ زیرا دانشگاه‌های ما به بنگاه‌های اقتصادی‌ای تبدیل شده است که سعی بر جذب دانشجوی بیشتر و شرایط مالی بهتر دارد. به امید روزی که مهندسان ما از شغل‌های کاذب و کنج‌های خانه رهایی یابند و به تعلقات خود بازگردند.

* این گزارش پنج شنبه، ۳ اسفند ۹۶ در شماره ۲۲۷ شهرآرامحله منطقه ۱۲ چاپ شده است.